Fans verdeeld over nieuwe benoemingen en aanstellingen
Amsterdam | Juni 2023
De huidige organisatie van Ajax gaat flink op de schop. In plaats van mensen met ervaring in het voetbal en Ajax-DNA (zoals door Johan Cruijff gepredikt), komen er thans mensen vanuit de buitenwereld. Dat is uiterst ongebruikelijk voor het recente Ajax en dus verdelen de benoemingen en aanstellingen de fans van de Amsterdamse club. Sommigen zien uit naar iets nieuws, terwijl de meerderheid wenst dat Ajax terugkeert naar haar kernwaarden, zoals ook na de fluwelen Cruijff-revolutie van 2010.
Die revolutie luidde twee succesvolle periodes in van ieder vier jaar. De eerste periode onder trainer Frank de Boer betrof alleen Eredivisie-succes, terwijl bekervoetbal en Europees voetbal Ajax minder goed verliep. Hierna begonnen Algemeen Directeur Edwin van der Sar en Technisch Directeur Marc Overmars te werken aan herstel van het internationale aanzien van de club. Het salarisplafond ging omhoog waardoor spelers als Dusan Tadic en Daley Blind konden worden gehaald, terwijl er onder hoofdscout Henk Veldmate intensief gescout werd in Latijns Amerika. Na een voorschot onder Peter Bosz, die met Ajax de Europa League-finale haalde, was het uiteindelijk met trainer Erik ten Hag dat Ajax ook internationaal weer een goed figuur sloeg. Ajax eindigde viermaal als eerste, hoewel dat dankzij de corona-pandemie slechts drie landstitels waard waren. Maar het behalen van de halve finale in UEFA Champions League (2019), een kwartfinale in UEFA Europa League (2021) en het ongeslagen doorkomen van de groepsfase van UEFA Champions League tijdens het seizoen 2021-22 waren internationale hoogtepunten.
Maar vanaf begin 2022 keerde het tij voor de Amsterdamse club. Allereerst vertrok Directeur voetbalzaken Marc Overmars na controversieel gedrag, daarna volgde het afscheid van hoofdtrainer Erik ten Hag die na een tot op heden laatste landstitel vertrok naar Manchester United.
De nieuwe trainer Alfred Schreuder en diens nieuwe aankopen konden niet overtuigen. Bovendien boterde het niet tussen Schreuder en oudgediende Daley Blind, die afgelopen winter zijn conclusies trok en naar Bayern München verkaste. Interim-trainer John Heitinga bracht Ajax van de vijfde naar de derde plek en gaf een nieuwe lichting jeugdspelers de kans om aan het eerste elftal te ruiken. Het was echter niet voldoende voor Champions League-voetbal en daarmee kwam een succesvolle periode definitief ten einde. Algemeen directeur Edwin van der Sar besloot terug te treden, terwijl overgebleven sterspelers zoals Dusan Tadic, Jurriën Timber, Edson Alvarez en Mohammed Kudus azen op een vertrek bij de gevallen topclub. En dus moest Ajax zowel in de organisatorische structuur, alswel het voetbalpersoneel op en naast het veld grondig worden herzien.
Nieuwe Bazen
Commissaris Jan van Halst schuift door naar de positie van tijdelijk Algemeen Directeur van de Ajax NV, totdat een permanente vervanger is gevonden. Hij moet leiding gaan geven aan de Raad van Bestuur (of: RvB), die verder bestaat uit Menno Geelen (commercie), Susan Lenderink (financiën) en Maurits Hendriks (sportzaken). De bestuursraad wordt gecontroleerd door de Toezichtsraad van Commissarissen (of: RvC) die op haar beurt wordt benoemd door de aandeelhouders. De meerderheidstem bij de aandeelhouders ligt bij de voetbalvereniging AFC Ajax, die 73% van alle aandelen heeft en dus een doorslaggevende stem. De vereniging telt ca. 700 leden aan wie de RvB tenminste eenmaal per jaar verantwoording moet afleggen. Vanwege het relatief gesloten karakter van het samenspel tussen RvB, RvC en de voetalvereniging, was het Johan Cruijff die in 2010 aandrong op voldoende aanwezigheid van mensen met voetbal ervaring binnen deze gelederen.
Het was Bestuurslid sportzaken Hendriks, die de Duitser Sven Mislintat (50) voordroeg als Directeur voetbalzaken. Daarmee is Mislintat de eerste buitenlander in een sleutelpositie bij Ajax sinds het vertrek van trainer Morten Olsen aan het eind van 1998. Voorheen was hij hoofdscout bij Borussia Dortmund, daarna hoofd technische zaken. In diezelfde rol werkte hij anderhalf jaar bij Arsenal en drie jaar bij VfB Stuttgart.
Nieuwe Trainer
De eerste voornaamste taak van Mislintat bij Ajax, was om een nieuwe hoofdtrainer te vinden. Uiteindelijk presenteerde hij Maurice Steijn (49), die voorheen trainer was bij ADO, VVV, NAC en recent bij Sparta Rotterdam. Mislintat stelde dat Steijn ‘de beste was van vier kandidaten op het lijstje’, waarna hij bevestigde dat de interim-coach van vorig seizoen John Heitinga ook op dat lijstje stond. Media denken dat Kjetil Knutsen (Bodø/Glimt) en Peter Bosz (inmiddels PSV) de andere namen waren.
En daarmee wordt het sportieve en technische beleid thans gecontroleerd door drie buitenstaanders: Bestuurslid sportzaken Maurits Hendriks komt van buiten de voetbalwereld, Sven Mislintat is een buitenlander zonder affiniteit met Ajax en hoewel Maurice Steijn vaak 4-3-3 speelt, is dat niet volgens het dominante Ajax-spel, met aantrekkelijk, aanvallend vleugelspel en balbezit. Sommige fans verwachten derhalve dat het komende seizoen niet veel beter wordt dan het vorige, waarin Ajax slechts derde werd, waardoor het Champions League-voetbal en -recettes misliep. Sommigen schreeuwen om een nieuwe revolutie binnen de club, of koerscorrectie en eisen nu al het hoofd van zowel bestuurslid Hendriks, alswel de nieuwe directeur Mislintat en in sommige gevallen ook de nieuwe hoofdtrainer Maurice Steijn. Bij Ajax krijgen buitenstaanders en vreemdelingen weinig tijd en krediet en dus zal Ajax een verrassend vliegende start moeten maken, willen deze drie heren hun gelijk kunnen bewijzen.